Het leven op het strand is hard voor een plant, maar zeeraket kan er overleven. In de zeereep, de eerste duinenrij, en op het strand kom je hem vaak tegen. Zijn bladeren lijken op die van vetplanten. Opvallend zijn ook de lila, soms witte, bloemen. Hij leeft op ondergestoven dode planten en dieren. De afbraak daarvan levert de voedingsstoffen op die zeeraket nodig heeft. Op het strand groeit zeeraket - net zoals biestarwegras - dan ook meestal op het vloedmerk. Beide planten houden zand vast. Dat kan het begin zijn van een nieuw duintje.
meer namen
Duinenvormer
Kiemplantjes van zeeraket vind je het hoogstrand, tussen de vloedlijn en de duin- of dijkvoet. Deze vlezige eenjarige plant is uitzonderlijk goed aangepast aan het leven op deze onherbergzame plek. Zeeraket kan zout en wat bedekking met zand verdragen, en heeft genoeg aan wat ondergestoven vloedmerkmateriaal (zoals zeewier) om te kiemen. De plant heeft vlezige bladen en vormt roze bloemen in het zomerhalfjaar. De zaden, met duizenden gevormd in het najaar, verspreiden zich vooral via zeestromingen, en kiemen pas na een koudere periode. April is normaliter de topmaand voor dit kiemingsproces, bij zandtemperaturen van 10 tot 30°C.
fitis-zeeraket-kiemplantje-1-sd_800px.jpg
Iet, wiet, waait, is eerlijk weg
De plant heeft een wat ongewone methode om zich te verspreiden. Hij doet dit niet door zijn zaad te laten verspreiden, maar de gehele plant zelf. Die sterft in de herfst af, waait weg en belandt ergens waar de zaden kunnen ontkiemen. Dit mechanisme zie je in warmere sferen ook vaak bij woestijnplanten.
pcd04083-zeeraket.jpg
Het leven op zeeraket
Er is een kever die gespecialiseerd is in het leven op zeeraket, de aardvlo Psylliodes marcida. Deze aardvlooien zijn heel klein, slechts 2-3 mm groot, maar hebben sterk gespierde achterpoten om goed te kunnen springen.
In Nederland was zeeraket een algemene plant langs de Noordzeekust, maar door kustafslag is de plant zeldzamer geworden. Na afsluiting van de Zuiderzee heeft de plant zich op sommige plekken langs het IJsselmeer weten te handhaven. Hier en daar komt zeeraket ook voor op opgespoten terreinen.
Ook aan de Vlaamse kust komt zeeraket voor. Daar waar het strand breed genoeg is en weinig betreding is of strandwerken (mechanische reiniging, nivellering) wordt uitgevoerd, kiemen de plantjes weeldig.
Links
Aardvlo op zeeraket | © Ecomare
Zeeraket | © Foto Fitis, www.fotofitis.nl
Zeeraket | © Foto Fitis, Sytske Dijksen
Zeeraket, lila bloemen | © Ecomare
Zeeraket | © Misjel Decleer
