Vochtig duingebied op Terschelling

Bij primaire duinvorming zijn er nieuwe duinen uit vers zand op strandvlaktes opgebouwd. Secundaire duinvorming is een soort tweedehands bouwen van duinen. Bestaande duinen verstuiven en verplaatsen zich. Nieuw zand komt naar de oppervlakte. Het duingebied verjongt zich. Secundaire duinvorming wordt veroorzaakt door het aantasten van het vegetatiedek. De wind krijgt vat op het zand en doet het verstuiven. Verschillende duinvormen kunnen hierbij ontstaan. Het begint met een stuifkuil: een ellipsvormige holte, die door de overheersende wind zuidwest-noordoost is gericht. Rondom de kuil ontstaat een paraboolduin.
Wanneer de verstuiving plaatselijk is, en een ander deel van het duin door planten wordt vastgehouden, kunnen er grillige vormen ontstaan. Primaire duinen worden op Terschelling meestal niet meer dan tien meter hoog. Secundaire duinen kunnen veel hoger worden.

Het uitstuiven van kuilen kan doorgaan tot het grondwaterniveau is bereikt. Nat zand stuift niet. Bij verder verstuiven wordt de kuil langer, niet dieper. Wat er tenslotte ontstaat zijn secundaire valleien. Deze breiden zich in de richting van de heersende wind uit. Wanneer uitstuiving optreedt in een droge periode ontstaan bij stijging van het grondwater natte valleien of duinmeertjes.

In de loop der jaren kunnen valleien verder uitstuiven, met aan de zijkanten duinruggen. Het duin aan de kop heeft de vorm van een hoefijzer of een U-vorm. Deze heten paraboolduinen. Sinds de mens het duingebied is gaan vastleggen krijgt secundaire duinvorming weinig kans meer.