Stikstofverbindingen

Stikstof kent als voornaamste bronnen de landbouw (uitstoot naar de lucht in de vorm van ammoniak, verliezen naar grond- en oppervlaktewater in de vorm van nitraat), het wegvervoer (uitstoot naar de lucht in de vorm van stikstofoxiden) en de industrie en energiecentrales (ook via de lucht als stikstofoxiden). Via de lucht en het oppervlaktewater komen stikstof en fosfor in het zeemilieu terecht.De totale jaarlijkse belasting van de Noordzee met stikstof komt voor het leeuwendeel via het Kanaal en de noordelijke Atlantische Oceaan de Noordzee binnen. De concentraties in beide aanvoerstromen wijken nauwelijks af van de natuurlijke achtergrondconcentraties. Vanuit de lucht komt een niet te verwaarlozen hoeveelheid stikstof in zee terecht.Het water in getijdengebieden, estuaria en langs de Hollandse kust is stikstofrijk. Dit is het gevolg van de verhoogde aanvoer van stikstofverbindingen via de rivieren. Deze stikstof is vooral afkomstig uit de landbouw, waar men stikstof in overmaat als meststof gebruikt: de stikstof in de rivieren is voor tweederde afkomstig van de (kunst)mest die de boeren gebruiken. Tussen 1980 en 1995 daalde de stikstofaanvoer vanuit de stroomgebieden niet of nauwelijks. De huidige aanvoer is een veelvoud van de natuurlijke vracht aan stikstof.De Nederlandse overheid streeft naar een natuurlijke achtergrondconcentratie van 0,15 milligram stikstof per liter zeewater. Met uitzondering van de centrale Noordzee liggen de concentraties dus nog te hoog. In de Westerschelde was er tussen 1975 en 1997 sprake van een duidelijk dalende trend, in de overige getijden- en kustwateren was de trend slechts licht dalend. Na 1997 stabiliseren de concentraties.De gevolgen van de hoge stikstofconcentraties in het kustwater en het beleid dat is gericht op het verminderen van de emissies komt bij het onderwerp eutrofiëring aan de orde.