Mosselzaadvisserij
Vergunningen verplicht
De mosselzaadvisserij met dreggen vind tweemaal per jaar plaats in de Waddenzee, in het voor- en najaar. Die in het voorjaar was het belangrijkste. De vissers zijn er 3 tot 5 weken mee bezig. Ze moeten hiervoor een speciale vergunning in het kader van de Natuurbeschermingswet krijgen.
fitis-mosselen-filterend-sd.JPG
Een eind aan de mosselzaadvisserij
In 2005 en 2008 had de Raad van State in Nederland geoordeeld dat het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit ten onrechte vergunningen voor de mosselzaadvisserij had verstrekt. De zaadvisserij op de wilde mosselbanken is immers in strijd met de Europese Habitat- en Vogelrichtlijnen. De vissers, de overheid en de natuurorganisaties hebben daarna afgesproken dat de zaadvisserij op de wadplaten in de Waddenzee afgebouwd moest worden. De mosselsector kreeg tot 2020 de tijd om zichzelf om te vormen tot een duurzame sector. Om dat te bereiken moest de productie van mosselzaad met behulp van invanginstallaties groeien, zodat de mosseltelers steeds voldoende zaad ter beschikking zouden hebben voor de kweekpercelen. Het tempo van omvorming loopt echter achter, zodat de einddatum wat wordt opgeschort.
fitis-mosselbank-sd_04.jpg
Mosselzaadinvanginstallaties of MZI's
Een leuk woord voor galgje: mosselzaadinvanginstallatie, kortweg MZI. De pionier was Kees Groot uit Den Helder. Bij het Balgzand heeft hij vanaf 2000 een nieuwe techniek getest om mosselzaad te oogsten. Hij hing daarvoor 7 grote netten van 330 vierkante meter, hangend als gordijnen, in het water. Op die netten zetten zich mossellarven vast. Op het ponton 'Kaatje Mossel' worden de mosseltjes van de netten geschraapt. In september 2008 waren er al 19 bedrijven met 45 installaties actief in de Waddenzee en de deltawateren.
IMARES deed in 2007 onderzoek naar de beste plaatsen en methoden voor de invang van mosselzaad. De westelijke Waddenzee en de Voordelta blijken de beste plekken te zijn. Verticale netten leveren meer zaad op dan horizontale. Rondom de MZI's verandert het zeeleven wel. De garnalenvissers vangen rond de MZI's extra veel garnalen. Er ontstaan natuurlijke mosselbankjes omdat het zaad van de installaties af valt.
De overheid heeft bepaald hoeveel MZI's er in de Nederlandse getijdenwateren mogen komen: 66O hectare in de westelijke Waddenzee, 200 hectare in de Oosterschelde en 300 hectare in de Voordelta.
bw-kees-groot.jpg
Mosselen kweken
Het is ook mogelijk om mosselen vanaf het ei-stadium op te kweken in broedinstallaties. Proefprojecten draaien in Zeeland en op Texel, waar in grote bassins mosselen worden gekweekt. Deze projecten verkeren momenteel nog in een experimenteel stadium. Regelmatig zijn er problemen met plaagalgen. De 'vijvermosselen' worden dan verplaatst naar schone wateren. De oogstbare mosselen bleken vrij van gifstoffen te zijn.
fitis-mossel-sd.JPG
Mosselen importeren
Omdat het soms moeilijk is om aan inheems mosselzaad te komen, halen de vissers het ergens anders vandaan. Tot 1997 haalden de mosselvissers behoorlijk wat mosselen uit de Ierse en Keltische zee om ze uit te zaaien in de Oosterschelde. De overheid verbood deze import omdat het gevaar bestaat dat er gevaarlijke organismen met de transporten mee komen. Maar in december 2008 besliste het Europese Hof dat er in dit geval geen sprake hoeft te zijn van het opzettelijk importeren van gebiedsvreemde organismen. Een ingewikkeld juridisch steekspel moet nu uitwijzen of de import van Ierse mosselen mag of niet.