Inheemse zwaardschedes en tafelmesheften zijn zeldzaam geworden na de massale invasie door de Amerikaanse zwaardschede (zoals hierboven afgebeeld). Lees hieronder hoe je de inheemse soorten kan herkennen: kleine en grote tafelmesheft, de kleine en grote zwaardschede, en de messchede.
Messchede
- lat: Solen marginatus
- nl: messchede
- en: grooved razor clam
- fr: couteau gaine
- de: gefurchte Scheidenmuschel
Deze soort was vroeger aan onze kusten zeer algemeen. Nu spoelen verse messchedes maar af en toe eens aan op het strand (vooral langs de Belgische west- en middenkust). Overal zijn wel fossiele schelpen en fragmenten terug te vinden. Men verwacht dat deze soort weer vaker zal voorkomen met de stijgende watertemperaturen verwacht door de klimaatwijziging.
Messchede heeft een volledig rechte schelp. Je kan deze soort gemakkelijk herkennen aan de duidelijke plooi of richel aan de voorrand van de schelp.
Messchede en kleine tafelmesheft werden traditioneel als delicatesse gegeten. Tegenwoordig zijn steeds meer Amerikaanse zwaardscheden op de markt te vinden.
strandvondsten_88-Messchede_Misjel-Decleer_1200.jpg
Grote zwaardschede
- lat: Ensis magnus (vroeger: Ensis arcuatus)
- nl: grote zwaardschede
- en: sword razor clam
- fr: couteau arqué
- de: gerade Scheidenmuschel
Je moet al heel hard zoeken om tussen de vele Amerikaanse zwaardschedes op het strand een grote zwaardschede te vinden. Ze gelijken immers heel hard op elkaar. Om ze te onderscheiden moet je naar het spierindruksel kijken en de lengte ervan vergelijken met de lengte van het bruine ligament dat de beide schelpen verbindt. Bij grote zwaardschede is het spierindruksel tot anderhalve keer of meer de lengte van het bruine verbindingsligament. Bij Amerikaanse zwaardschede loopt het spierindruksel niet veel voorbij het bruine sluitstuk.
Strandvondsten_84-Grote-zwaardschede_Misjel-Decleer_1200.jpg
Kleine zwaardschede
- lat: Ensis ensis
- nl: kleine zwaardschede
- en: common razor clam
- fr: couteau-sabre
- de: schwertförmige Scheidenmuschel
Net zoals bij de grote zwaardschede is ook hier het spierindruksel tot zeker anderhalve keer langer dan het bruine verbindingsligament tussen de schelpen. Maar de schelp van kleine zwaardschede is erg slank in vergelijking met de grote of Amerikaanse zwaardschede, en heeft een sterk afgeronde achterste rand (dit is de rand dichtst bij de slotband).
Strandvondsten_85-Kleine-zwaardschede_Misjel-Decleer_1200.jpg
Groot tafelmesheft
- lat: Ensis siliqua
- nl: groot tafelmesheft
- en: pod razor shell
- fr: couteau-silique
- de: Schotenmuschel
Rechte grote schelp. Het uiteinde bij het slot (de voorrand) is recht afgeknot.
In de Noordzee is dit vooral een noordelijke soort. Het groot tafelmesheft komt voor ter noordwesten van de Waddeneilanden en op de Doggerbank, maar niet in de Belgische en Hollandse kustwateren. Soms spoelen schelpen van deze soort aan op Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog. In Schotland en de Ierse Zee wordt deze soort commercieel bevist.
pcd08009-tafelmesheft.jpg
Klein tafelmesheft
- lat: Ensis minor
- nl: klein tafelmesheft
- en: narrow jackknife clam
- fr: petit couteau
- de: kleine Schwertmuschel
De schelpen van kleine tafelmesheft zijn heel recht. Het uiteinde dicht bij het slot (de voorrand) is een diagonaal afgeknot met scherpe hoeken.
Kleine tafelmeshelft en messchede werden traditioneel als delicatesse gegeten. Wegens hun veelvuldig voorkomen worden recentelijk steeds meer Amerikaanse zwaardschedes op de markt gebracht.
pcd08012-klein-tafelmesheft.jpg
Bovenliggende categorieën
Zwaardschede (Ensis spp.) filtert het water en stoot ongewenst gefilterd materiaal uit © René Van Outryve
