Bordenvisserij

Zie ook

Bordentrawls zijn netten waarbij aan de zijkanten scheerborden zijn bevestigd. Bij verplaatsing door het water scheren de borden naar buiten waardoor het net in de breedte wordt opengetrokken. Tot 1960 was dit in Nederland de meest gebruikte methode om vooral platvis, maar ook rondvis (kabeljauw) en haring te vangen. Daarna werden in de bodemvisserij de klassieke borden verdrongen door de boomkor. Moderne vistuigen, zoals twin- of multirigging, die gericht zijn op de besparing van scheepsbrandstof, maken weer gebruik van scheerborden.

Alternatief voor de boomkor?

Er bestaat veel kritiek op de boomkorvisserij met wekkerkettingen. Deze zware kettingen woelen plaatselijk de zeebodem stevig om wat ten koste kan gaan van het bodemleven. Daarom heeft men onderzocht of de bordenvisserij uit milieu-oogpunt een betere keus zou zijn. Ook de bordentrawler schraapt over de zeebodem, maar de sporen van de borden zijn veel smaller. Meestal minder dan een meter breed. Beide visserijmethoden zorgen ervoor dat samen met de gewenste vis ook veel ondermaatse vis en bodemdieren meegevangen worden. Bij de boomkorkotters gaat het echter om grotere hoeveelheden dan bij de bordentrawlers.

Twinrigging en multi-rigging

Twinrigging is een moderne vorm van bordenvisserij waarbij twee sleepnetten met elkaar zijn verbonden. De scheerborden zitten aan de buitenzijden van de constructie en tussen de netten in zitten sloffen. Dat zijn zware gewichten die over de zeebodem kunnen glijden. Een kleine kotter kan op deze manier met vrij weinig vermogen en met lage snelheid een groot bodemoppervlak bevissen. Twinrig visserij is sterk in opkomst als alternatief voor de boomkorvisserij. Het is milieuvriendelijker want er is minder dieselverbruik en minder bodemberoering. Bij multirigging worden meer dan twee netten gekoppeld, bijvoorbeeld drie paren van twee netten.

Binnen de Nederlandse visserijvloot zijn twin- en multirigsystemen vooral in opkomst bij de Wieringer vissers die noorse kreeftjes vangen. Ook een toenemend aantal Urker scholvissers gaat over op de twin.

Outrigging

Voor een twin- of multirigtuig moet een boomkorkotter meestal worden omgebouwd, want er is op het achterdek veel ruimte nodig voor de nettentrommels. Dat kost veel geld. Voor visserijbedrijven die deze investering niet aankunnen en toch willen overstappen op een visserijmethode die minder brandstof kost, biedt outrigging misschien uitkomst. Twee netten met scheerborden worden met behulp van de gieken van een boomkorkotter aan weerskanten van het schip neergelaten. In 2006 en 2007 experimenteerden vier Urker vissers met deze methode en in 2007 ging ook een Texels bedrijf het avontuur aan.
Vissen met de outrig bespaart ongeveer de helft van de brandstofkosten, maar de opbrengsten zijn anders. Aan schol en noorse kreeften kan per liter scheepsdiesel meer worden verdiend met de outrig dan met de boomkor. Voor de vangst van tong, tarbot en griet is de balans voor de boomkor gunstiger. Het outrigtuig beroert 22 procent minder zeebodemoppervlak dan een boomkortuig en ook het percentage ongewenste bijvangst is beduidend lager.

CC-BY-NC, Ecomare & VLIZ 2020 - Laatst bijgewerkt:

Bovenliggende categorieën