Reuzenhaaien zijn de op één na grootste levende vis. Alleen walvishaaien zijn groter. Ondanks hun formaat zijn ze voor mensen ongevaarlijk. Reuzenhaaien hebben namelijk geen tanden. Ze vangen hun eten met behulp van een soort zeef in hun bek. Hiermee zeven ze het water en halen er allerlei kleine voedseldeeltjes uit. Die zeef wordt elk jaar vervangen.
meer namen
Geen zwemblaas maar een gigantische lever
Reuzenhaaien houden er van om aan het wateroppervlakte te zonnen. Om dat te kunnen doen moeten ze goed kunnen blijven drijven. Maar de reuzenhaai heeft, net als alle andere haaien, geen zwemblaas. De oplossing van de reuzenhaai voor dit probleem is een reuze grote lever. Die lever kan wel een derde deel van het lichaamsgewicht van de haai vormen. Er zit een vetachtige stof in die vroeger erg in trek was bij mensen (voor levertraan). Nu worden de haaien vooral gevangen voor de vinnen, die door veel mensen als een lekkernij worden gezien. De reuzenhaai is daarom een bedreigde diersoort. In de Europese Unie is het verboden om op deze haaien te vissen.
candice-reuzenhaai.jpg
Verspreiding en leefgebied
Reuzenhaaien komen voor in alle wat koudere wereldzeeën. Ze komen zo af en toe voor in de Noordzee, maar ze zijn langs de Belgische en Nederlandse kust zeldzaam. Het belangrijkste verspreidingsgebied van de reuzenhaai in de Atlantische Oceaan ligt ten zuiden van IJsland. In de zomer worden rond de Orkney-eilanden veel reuzenhaaien gezien. Die trekken dan door de noordelijke Noordzee naar de Noorse kust. In het najaar gaan deze haaien weer terug. Sommige trekken wat verder langs de oostelijke Noordzeekust waardoor ze bij ons terecht komen.
kaart-reuzenhaai.jpg
Verwarring met andere haaien
Je zou het niet zeggen, maar de reuzenhaai is de veroorzaker van de 'Jaws'-legendes over reusachtige mensenverslindende haaien. Hij lijkt namelijk, voor een ongeoefend oog, wel wat op de witte haai of de makohaai. Dit zijn gevaarlijke haaiensoorten die zelf niet langer worden dan 6 meter. De reuzenhaai is dan wel groot, maar het is een goedzak die mensen nooit aanvalt. Bij ervaren duikers is de reuzenhaai zelfs populair als speelkameraad. Het enige gevaar bij dat spel schuilt in eventuele onverwachte, krachtige bewegingen en de ruwe huid van de haai. De reuzenhaai is herkenbaar aan de afgeronde vorm van zijn driehoekige rugvin.
Nu en dan komt er een melding in het nieuws van de vangst van een 'haringhaai' of een 'neushaai', die bij nader inzien een reuzenhaai blijkt te zijn. Reuzenhaaien worden op de Noordzee vaker gevangen dan haringhaaien. Het onderscheid is eenvoudig: haringhaaien hebben een bek vol tanden, reuzenhaaien zijn tandeloos. Verder staat de rugvin van een reuzenhaai verder naar achteren dan die van haringhaaien.
