Amerikaanse boormossel
Verspreiding en habitat
De Amerikaanse boormossel is een exoot, oorspronkelijk afkomstig van de Amerikaanse oostkust. Ze komt tegenwoordig ook voor aan de westelijke Atlantische kusten van Zuid-Noorwegen tot Congo, en in de Middellandse Zee. In België en Nederland leven ze vooral in veen-, turf- en kleibanken op de zeebodem of het strand. Je vindt ze vanaf de getijdenzone tot ongeveer 15 meter diep. In België is de soort voor het eerst opgemerkt in 1899, op het strand van Nieuwpoort-Bad. In Nederland komt de soort vanaf 1932. Als het op boren aankomt is de Amerikaanse boormossel niet zo een krachtpatser, toch niet in vergelijking met de inheemse witte en ruwe boormossels. Ze verkiezen dan ook zachte turf-, veen- en kleibanken, zacht hout of kalksteen. Op plaatsen waar niet al te veel ophoping is van zand boven op de turf- en kleibanken, is de soort heel succesrijk.
De ingegraven boormossel voedt zich door twee buisjes (sifo's) net tot boven de zeebodem te steken en het water te filteren op lekker plantaardig voedsel (fytoplankton). Een buisje dient voor de instroom van water en voedsel; het andere voert de onverteerbare brokken terug af. Op plaatsen waar er te veel zandophoping is, raken de sifo's bedolven, kan het dier zich niet meer voeden en sterft het. Soms vind je Amerikaanse boormossel ook in riffen van kokerwormen of tussen mosselbanken. Aangespoelde schelpen vind je geregeld op Nederlandse en Belgische stranden. Ze komen ietsje vaker voor dan onze inheemse ruwe en witte boormossel.
Herkenning
am.jpg
Boormosselen zijn algemeen te herkennen door hun sterke groeven op de langgerekte schelp. De uitheemse Amerikaanse boormossel heeft géén omgeslagen rand bij de top van de schelp, en verschilt daarin van de inheemse witte en ruwe boormossel. Nog een verschil met de witte en ruwe boormossel is dat de Amerikaanse boormossel geen apofyse heeft: geen scherp ‘uitsteekseltje’ aan de binnenkant van de schelphelften.
Op het strand vind je Amerikaanse boormossels vaak als doublet, met de twee schelpen nog aan elkaar vastgehecht. Dat komt omdat ze een sterke slotband hebben. In Vlaanderen noemt men de doubletten 'engelenvleugels'.
Amerikaanse boormosselen zijn over het algemeen crèmekleurig tot wit, terwijl de – er op het eerste gezicht sterk op gelijkende – witte boormossel helderwit gekleurd is.
Leefwijze
Net als andere boormossels, is de Amerikaanse boormossel ook in staat om gangen te boren in veen, hout en zachte kalksteen. Het uitgeboorde materiaal wordt afgevoerd via de sifo’s. Boren doen ze met behulp van de stekeltjes op de schelp. Die werken als een rasp. De boormossels nemen hun intrek in de geboorde gaten die ongeveer 15 centimeter diep. Van daaruit filteren zij plankton uit het water met uitgestoken sifo’s.
Een indrukwekkend nageslacht
Amerikaanse boormossels zijn pas geslachtsrijp rond het einde hun derde of vierde levensjaar. Maar als het eenmaal zover is, produceren de vrouwtjes gigantische hoeveelheden eitjes (tot meer dan 3 miljoen eitjes) die in de zomermaanden vrij in het water worden geloosd. Volwassen exemplaren kunnen tot 10 jaar oud worden. Ondanks dit alles zijn er weinig aanwijzingen dat deze exoot een bedreiging vormt voor onze inheemse boormossels of voor andere soorten.