Westergo

Zie ook

Westergo is het noordwestelijke deel van Friesland, dat in de Middeleeuwen een eiland was. Bekende plaatsen in Westergo zijn Harlingen, Franeker en het beroemde terpdorp Wynaldum. In het jaar 900 telde Friesland zo'n 30.000 inwoners, waarvan het grootste deel in de kleistreken woonde. Met 20 inwoners per vierkante kilometer was Westergo in die tijd een dichtbevolkt gebied. Ook nu nog zijn er veel dorpen.

Middeleeuwen

In de tiende eeuw was Westergo een vruchtbaar en dichtbevolkt gebied dat over land vrijwel onbereikbaar was. Er waren veel terpdorpen. De inwoners bouwden in deze tijd grote dijkringen omdat er meer behoefte was aan veilig land om het groeiende aantal inwoners van voedsel te voorzien. In de elfde eeuw was heel Westergo beveiligd door een ringdijk. In de daarop volgende eeuwen werden de Middelzee en de Marne ingepolderd, waardoor Westergo aan de rest van Friesland vast kwam te zitten.

friesland-polder-koehool-ogb.JPG

Uitzicht over het vroegere Westergo | © Ecomare

Terpen op een rijtje

Zoals te zien is op het kaartje liggen de terpen in Westergo vaak op een rijtje. Dit is geen toeval. De terpen liggen op kwelderwallen, hoger gelegen delen die bestaan uit grof zand. Ze lagen aan de rand van de kwelder. Het land breidde zich in de loop van de tijd uit richting zee. De kwelderwallen laten zien dat de Friese kwelderkust zich steeds verlegd heeft. Tussen de kwelderwallen lagen de dieper gelegen kweldervlakten waar de fijne klei kon bezinken. Hier ontstond de zogeheten knipklei. Op de diepste punten stroomden de wadgeulen. Later zijn deze uitgegraven tot vaarten, zoals de Sexbierumervaart, de Ried, de Oude Meer en de Franekervaart.