Mosselteelt
Zeeuwse mosselen uit de Waddenzee
Als de gekweekte mosselen groot genoeg zijn voor consumptie, worden ze opgevist uit de Waddenzee en in de schonere Oosterschelde uitgezet. Hier komt de mossel tot rust en kan zich ontdoen van zand en slib. Na deze 'spoelbeurt' mogen ze Zeeuwse mosselen genoemd worden. Per jaar komen tussen de 80 en de 100 miljoen kilo Zeeuwse mosselen op de markt.
Tot 1950 kwam de hele Nederlandse mosselproductie uit Zeeland. Na de besmetting van Zeeuwse mosselen met een parasiet heeft men een groot deel van de mosselteelt verplaatst naar de westelijke Waddenzee.
Bedreigd door gif, algen en bacteriën
Mosselen zijn filtervoeders: zij zeven grote hoeveelheden zeewater. Zij zijn daarom bijzonder gevoelig voor verontreiniging van het water en giftige algen. Met het oog op de besmetting met giftige algen controleert Imares intensief de partijen mosselen die op de markt komen. Zo nodig wordt de oogst van kweekpercelen tijdelijk stilgelegd als er sprake is van gevaarlijke besmetting. In 1994 was dat het geval in de Grevelingen: de mosselen van de percelen aldaar bleken besmet met het gif van de alg Dinophysis, dat darmstoornissen veroorzaakt bij de mosseleter. Regelmatig meet men ook het gehalte aan giftige stoffen in mosselen, zoals polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's). De laatste jaren ging het om geringe, niet gevaarlijke hoeveelheden.
In juli 1997 werd Salmonella vastgesteld op enkele mosselbanken in de Oosterschelde. Volgens wetenschappers was het waarschijnlijk dat de salmonella-besmetting veroorzaakt werd door meeuwen. De uitwerpselen van de vogels hechten zich aan de bodem, maar door baggerwerkzaamheden werd de bodem beroerd en zijn de bacteriën verspreid en op de mosselpercelen terechtgekomen. Dit type vogel-salmonella is niet schadelijk voor de volksgezondheid, maar voor de zekerheid moesten alle schelpdieren extra gezuiverd en gecontroleerd worden. Om de meeuwen te verjagen heeft de vaste valkenier in Yerseke assistentie van een collega gekregen.
Ook de ziekteverwekkende bacterie Campylobacter kan voorkomen in rauwe mosselen. 5 tot 20% van alle mosselen loopt kans op besmetting. Het eten van rauwe mosselen is dus niet aan te raden. Het goed koken van de mosselen maakt een eventuele besmetting met Campylobacter onschadelijk. Ook voor deze besmetting wijst de Hoofdinspectie Gezondheidsbescherming vooral naar de uitwerpselen van meeuwen.
